#7 : Mediawijsheid

Mediawijsheid

In deze les ontdek je hoe AI wordt gebruikt op social media, in nepnieuws én filters....

Je ziet elke dag honderden berichten, plaatjes en video’s.

 Maar wat is echt… en wat is gemaakt door AI?

Mediawijs...?



​AI kan superhandig zijn, maar soms ook misleidend.

Bijvoorbeeld als je een nepvideo ziet van een beroemd persoon die iets zegt wat nooit is gebeurd. Of als je een reactie leest die door een bot is geschreven zonder dat je het merkt. 

Misschien heb je wel eens getwijfeld: klopt dit wel? Was dit echt?

AI kan dus dingen maken die echt lijken, maar dat niet zijn. Daarom is het belangrijk om goed te kijken en kritisch te blijven denken.

​AI wordt gebruikt voor:




Eh... dus

Dat maakt AI superkrachtig, maar soms ook onbetrouwbaar. 

Deepfakes

In de vorige les zagen jullie Maarten van Rossem praten, maar dat had hij nooit echt gezegd. Die stem was nagemaakt door AI.

AI kan ook nepvideo’s maken: als het genoeg echte beelden heeft, laat het iemand iets doen of zeggen wat nooit is gebeurd.
Omdat het er zo echt uitziet, denken mensen vaak dat het wél klopt.

“Dit is een bot!” Heb je dat wel eens gehoord?

Soms stel je een vraag op een website, maar krijg je eerst geen echt mens te spreken. Je praat dan met een chatbot: een slimme computer die automatisch antwoord geeft.


Een bot weet veel over simpele dingen, zoals:

Een bot weet veel over simpele dingen, zoals wanneer een winkel open is, hoe je iets moet terugsturen of hoe je kunt inloggen.
Dat is handig, want je krijgt snel antwoord en hoeft niet te wachten.

Maar... een bot volgt vaste regels en patronen. Hij zoekt in zijn lijst met mogelijke antwoorden wat het beste past.
Als je iets vraagt dat anders is dan verwacht, begrijpt de bot je soms niet. Dan blijft hij hetzelfde zeggen, of geeft hij een antwoord dat niet klopt.

Hoe weet de filter waar je gezicht zit?

AI volgt regels om jouw gezicht te herkennen. Dat heet gezichtsherkenning. De computer kijkt of er ogen, een neus en een mond zijn. Zodra AI die gevonden heeft, weet het precies waar jouw gezicht zit. Dan kan het razendsnel een bril, dierenoren of make-up toevoegen.

AI doet dit niet zomaar. Het heeft eerst heel veel foto's van gezichten gezien en daarvan geleerd waar die onderdelen meestal zitten.

Verschillen

Filters zijn creatief, maar ze kunnen je laten twijfelen wat echt is. Influencers lijken soms perfect, terwijl een filter rimpels of puistjes wegwerkt.

Onthoud: niet alles wat je op social media ziet is echt. Kijk straks naar de twee foto’s: welke is bewerkt en welke niet?

Zoek de verschillen!

Herken je dit?

Je kijkt een filmpje op YouTube en daarna krijg je meteen meer filmpjes die erop lijken. Dat gebeurt ook bij Netflix en Disney+.

Dat komt door een algoritme. Dat is een soort stappenplan dat samen met AI leert wat jij leuk vindt.
Daardoor zie je vooral dingen die lijken op wat je eerder hebt aangeklikt.

Like je bijvoorbeeld iets van Real Madrid?

Dan krijg je misschien highlights van wedstrijden, foto's van spelers, of zelfs een advertentie voor een Real Madrid-shirt met korting.

AI bekijkt wat jij doet en past de advertenties daarop aan.

Uhm......

Stel je krijgt de vorige advertenties voor katten op je tijdlijn...

katten

Weet je het zeker?

Zie je een bericht waarvan je niet zeker weet of het klopt? Dan is het vaak het beste om het niet te liken, delen of op te reageren.

Ook al bedoel je het goed, als je erop reageert, zorg je ervoor dat het bericht meer mensen bereikt  en dat kan nepnieuws juist helpen verspreiden.

Als je twijfelt, is het slim om eerst wat verder te kijken voordat je iets aan anderen doorstuurt.

Gebruik deze tips om slimmer te scrollen:

Twijfel je? Kijk dan eerst even verder voor je iets doorstuurt. Zo help je mee om social media eerlijker en slimmer te maken.




Klaar voor de quiz?

Tijd om te kijken wat jij al weet! Zet je brein aan, lees goed en kies het juiste antwoord.

brein quiz

Track 7 afgerond!

NEXT UP: Maatschappelijke impact


Je wordt automatisch doorgeschakeld, of klik op bovenstaande knop.